Wat zijn je hobby’s? Het kan bijna niet anders of deze vraag brengt je regelrecht terug naar de jaren negentig, inclusief poesiealbums en cassettebandjes – of je bent op de koffie bij je oma. Grote kans dat je er geeneens eentje hebt, een hobby. Tegenwoordig bestaat er het hardnekkige misverstand dat je het druk moet hebben om succesvol te zijn. Wie optimaal leeft, hééft niet eens vrije tijd.
Aan de andere kant: dat je agenda de hele week vol zit, komt juist omdat je naast je werk allerlei activiteiten onderneemt. Je gaat trouw drie keer per week sporten en je bevind je geregeld in de bioscoop of bij een concert. En dan was er nog die mindfulnesscursus die je van jezelf moest volgen. Prima toch?
De Britse Danielle Marchant, die haar baan als managing director bij een multinational opzegde en in plaats daarvan de corporate wereld ging coachen, beschrijft het belang van niet altijd druk zijn heel mooi in haar boek Pauze: ‘Als we een pauze inlassen, geven we onszelf de tijd om na te denken en de ruimte om adem te halen, zodat we kunnen onderzoeken hoe we onze beslissingen nemen, en we ons afvragen of we nieuwe beslissingen willen nemen. Het herinnert ons aan alles wat goed is in ons leven, wat onze passies aanwakkert, aan de mensen die ons inspireren en met wie we verbonden zijn. Het is de ruimte waar we kunnen ontspannen, spelen, ontdekken en waar we ons leven nieuwe kansen bieden.’
Hobby versus burn-out
Dat is precies hoe we bij de hobby terechtkomen: een bezigheid waarbij je actief ergens mee bezig bent, zonder al te prestatiegericht te zijn. Gewoon, voor de lol. Een hobby is een van de schaarse activiteiten waarbij je even helemaal uit kunt staan. Dat is waardevolle tijd, want je komt los van de hectiek van werk en dat gebeurt de laatste jaren veel te weinig, vertelt ‘gelukshoogleraar’ Ap Dijksterhuis aan NRC. Hij ziet dat gebrek aan herstel zelfs als de belangrijkste oorzaak van de burn-outepidemie.
Daarbij blijkt dat wie bewust bezig is met vrijetijdsbesteding een algeheel tevredener mens is, zegt Paraskevas Petrou van de Erasmus Universiteit Rotterdam. De psycholoog doet onderzoek naar leisure crafting: het invullen van je vrije tijd met bezigheden waar je je sterk bij betrokken voelt. Onder meer zijn eigen studies wijzen uit dat hoe meer aandacht je daaraan besteedt, hoe sterker je het gevoel hebt dat je de baas bent over je eigen leven en je ook verbonden voelt met de wereld om je heen.
Petrou: ‘Dat zijn twee van de drie pijlers van de zogenoemde self-determination theory of motivation ofwel zelfbeschikkingstheorie, die aanduidt in hoeverre een persoon zich goed voelt en optimaal functioneert en ook kan doorgroeien.’ Daarnaast geven mensen die heel bewust hun vrije tijd indelen aan, dat ze een hoger niveau van zingeving ervaren.
Geheugen verbeteren
Dan zijn er natuurlijk de vaardigheden die je opdoet tijdens het uitoefenen van een hobby, en op zijn minst het positieve effect van de bezigheid. Zo kan tekenen je geheugen met wel 29 procent verbeteren, versterkt het leren van een taal je cognitieve vermogen, vergroot je je vocabulaire én intelligentie door veel te lezen, kweek je geduld als je iets met je handen maakt zoals breien of hout bewerken en werkt het spelen van een instrument ontspannend omdat het je bloeddruk en hartslag verlaagt.
Lees in dit voorgaande artikel van Intermediair de persoonlijke verhalen van onder andere een chirurg en copywriter over hun bijzondere hobby én het voordeel wat ze daar, onbedoeld, uit halen.
Ook kun je er dankzij een hobby achter komen dat je iets in je had waarvan je het niet wist, maar waarvoor je op je werk geen ruimte had om het te ontdekken, aldus Paraskevas Petrou. Bijvoorbeeld zoiets als jezelf proactief opstellen. Sowieso is het goed om een hobby te gebruiken als aanvulling op wat je niet in je werk vindt, vervolgt de psycholoog. ‘Daarmee neem je weg dat je baan aan alles moet voldoen wat je wil in je leven. Vaak verdwijnt daarmee ook een stukje stress, want als alles van één iets afhankelijk is, is de inzet hoog en kun je grote risico’s lopen. Wat als je die baan kwijtraakt?’
Netflix
Petrou ziet dan ook graag dan we onze hobby’s serieuzer nemen. Dat we tegenwoordig al te gemakkelijk onderuit zakken en de nieuwste Netflix-productie aanzetten, vindt hij niet per se problematisch, maar wel kunnen we in deze drukke tijden des te meer aansporing gebruiken om onze vrije tijd zo bewust mogelijk te besteden.
Dat is waar volgens hem ook de nieuwe, flexibeler manier van werken om draait: zodat we eindelijk de ruimte hebben onze hobby’s de plek in onze werkdag te geven die ze verdienen. Want laten we eerlijk zijn, in ons overvolle bestaan blijft er zelden ‘zomaar’ tijd over.
