Peters 'brein werkt anders', hier vond hij zijn droomwerk 'voel me hier veilig'

Als kind loopt Peter Diepstraten (24) hersenbeschadiging op. Op zijn brein is nog steeds een litteken te zien. Ook heeft hij heftige epilepsieaanvallen. Van de zware medicatie die hij daarvoor krijgt, heeft hij veel last. Om die redenen werd hij naar het speciaal onderwijs gestuurd. ‘Maar daar werd ik cognitief niet uitgedaagd’, vertelt hij. 

Al op jonge leeftijd heeft Peter een brede interesse, van filosofie en geschiedenis tot biologie. Hij weet alles van het zonnestelsel, is gefascineerd door het menselijk lichaam en kent alle vlaggen uit zijn hoofd. Ook ICT heeft zijn belangstelling: als Peter een jaar of 11 is, leert hij zichzelf al programmeren. 

Veel interesses

In groep 7 stoppen de epilepsieaanvallen en keert hij terug naar het regulier onderwijs. Daar komt hij makkelijk mee, maar buiten de schoollokalen om is de hectiek van het sociale leven lastig voor hem. Hij haalt een Cito-score van 545 en later een vwo-diploma. Peter oriënteert zich op meerdere vervolgstudies, en kiest uiteindelijk voor Computer Science aan Universiteit Twente. ‘Informatica leek me een fijn vak met veel ontwikkelmogelijkheden en vrijheid. Zodat ik ook tijd had voor mijn andere interesses.’

Want dat zijn er nogal wat. In het eerste jaar van zijn studie wil hij óveral aan meedoen. ‘Ik was heel enthousiast en had veel te veel voornemens – ik zat bij twee studieverenigingen, sportverenigingen, commissies, de scouting.’ 

Tekst gaat verder onder de vacatures.

Daarnaast had hij zichzelf een tijdrovende studiemethode aangeleerd. ‘Ik ben behoorlijk perfectionistisch. Ik heb de neiging al mijn werk weg te gooien als ik niet tevreden ben, en dan radicaal opnieuw te beginnen. Heel inefficiënt, natuurlijk.’ 

Weerstand tegen diagnose

Dit alles zorgt ervoor dat Peter in zijn tweede studiejaar volledig vastloopt, geen studiepunten haalt en besluit te stoppen met studeren. Hij keert van zijn studentenkamer terug naar zijn ouders in Montfoort.

Lees ook: Werkdruk beperken door autisme beter te begrijpen

Op zijn bordspellenvereniging na doet hij weinig. Na anderhalf jaar volgt een diagnosetraject. De uitkomst: autisme. ‘In het begin voelde ik veel weerstand. Ik vond dat het niet mijn hele plaatje verklaarde. Hoe zat het met mijn jeugdepilepsie en de zware medicatie? Die hebben ook veel impact op me gehad.’ Inmiddels kan hij zich wel vinden in de diagnose. ‘Mijn brein werkt inderdaad anders.’ 

Meedoen aan de maatschappij

Het traject opent de deuren naar begeleiding. Die vinden Peter en zijn ouders bij ITvitae. ‘Ik wilde weer meedoen aan de maatschappij, daar was ITvitae duidelijk de beste keuze voor.’ Deze organisatie biedt ICT-opleidingen met baanbemiddeling aan voor jongeren met een neurodivergent brein, zoals autisme en hoogbegaafdheid. 

Veel leerlingen hebben – net als Peter – een bovengemiddeld IQ, maar lopen vast in het reguliere onderwijs. Bij ITvitae volgen ze een intensieve opleiding van negen maanden tot IT’er. Vervolgens worden ze anderhalf jaar gedetacheerd bij een bedrijf, waarna ze – negen van de tien keer – een vast contract krijgen. 

Duidelijke structuur

Na een prettig intakegesprek en een talentscan waar hij een tien voor haalt, kiest Peter voor de opleiding tot Java Software Developer. Bij zijn medestudenten vindt hij herkenning. Ze duiken de eerste maanden volledig de diepte in op ICT-vlak. Ook werken ze aan hun zelfvertrouwen, sociale vaardigheden en werknemersvaardigheden.

De klassen zijn klein en de lesblokken afgebakend, met één docent per blok, altijd in hetzelfde lokaal. Die duidelijke structuur heeft een positief effect op Peter. ‘Het was echt een warm bad’, vertelt hij enthousiast. Vooral met zijn docent kan hij het goed vinden. Ook aan de vele wandelingen met zijn studentbegeleider en jobcoach heeft hij veel gehad. ‘Mijn jobcoach komt nog steeds minstens één keer per maand langs op mijn werk.’ 

Veilige haven

In mei 2024 haalde Peter zijn diploma. Inmiddels is hij halverwege zijn detacheringstraject bij BoekenBalie, een tweedehands boekenwebshop in Rotterdam. Als back-end softwareontwikkelaar regelt hij de achterkant van de website. Ook beheert hij de voorraad van de boeken – zowel de inkoop als verkoop – en het magazijnsysteem. Hij werkt twee dagen op kantoor en twee dagen vanuit huis.

Lees ook: Ieder team verdient een medewerker met autisme

‘Het is geweldig om tussen de boeken te werken’, zegt hij met een twinkeling in zijn ogen. Zelf leest hij het liefst utopieën en dystopieën, zoals George Orwells 1984. ‘Al neem ik er eigenlijk te weinig tijd voor.’

Dat hij een vast contract krijgt, was na de eerste maand al duidelijk. Het enthousiasme is geheel wederzijds. Peter: ‘Ik voel me hier veilig en krijg genoeg uitdaging: die twee dingen zijn heel belangrijk voor mij. Niemand wordt gedwongen om iets te presteren, maar er wordt toch veel bereikt. Bovendien is het heel duidelijk waaraan je werkt. Bij veel IT-bedrijven heb je veel verschillende opdrachten, hier blijft alles hetzelfde. Dat geeft rust.’  

Zijn team is met vijf personen klein en hecht. En zijn manager is een ‘vriendelijk en rustig persoon’. ‘Ik kan helemaal mezelf zijn bij BoekenBalie. Nog geen enkele keer heb ik druk gevoeld om iets aan mezelf te veranderen. Ik zie mezelf hier nog jaren werken.’

‘Een vechtertje’

Nog steeds loopt hij tegen uitdagingen aan, zoals zijn bewijsdrang en zijn neiging om dingen complexer te maken dan nodig. ‘Ik ben redelijk intens – en dat zal ook niet zomaar verdwijnen.’ Toch kan hij – met hulp van ITvitae – steeds luchtiger naar de wereld kijken en ontspannen. Het helpt hem om naast zijn werk weinig sociale activiteiten te ondernemen.

Ook ziet hij de positieve kanten van zijn perfectionisme nu in: zijn enorme toewijding en doorzettingsvermogen. ‘Ik ben een vechtertje.’ Hij is ook trots op de steun die hij heeft gehad van anderen: docenten, collega’s en zijn ouders. ‘We zijn zes handen op één buik, zeg ik altijd.’

Heeft hij tot slot nog tips voor andere werknemers met autisme? ‘Blijf bij jezelf, maar herken je vaste patronen. Die geven je een veilig gevoel, maar om verder te kunnen is het belangrijk dat je eraan werkt. En leef je in de ander in. Mensen stellen zich waarschijnlijk flexibel op naar jou, probeer dan ook flexibel naar hen te zijn. Heb plezier in wat je doet, omring je met mensen die je energie geven en pluk de dag.’